In Limburg is een congestieprobleem op het hoofdspanningsnet, dat het uitbreiden van bestaande, en vestigen van nieuwe bedrijven, belemmert. Uit het recent uitgebrachte rapport blijkt dat een investering in Local Energy Hub(s) (LEH) een oplossing kan zijn, waarbij bedrijven onderling energie kunnen uitwisselen, of elektrische energie omgezet kan worden in waterstof.
Nederland dient in 2050 gasvrij te zijn en dit betekent niet alleen dat particulieren, maar ook bedrijven moeten verduurzamen. Een mogelijkheid hiervoor is het overgaan van gas op elektriciteit. Echter het elektriciteitsnetwerk is vol. We zitten in een spagaat! We dienen van het gas af te gaan, maar overgaan op elektriciteit is nu onmogelijk in Limburg en Brabant, maar ook in andere delen in Nederland. Aanvragen voor grootverbruik aansluitingen, alsmede voor uitbreiding op het elektriciteitsnet, worden afgewezen en nieuwe bedrijven kunnen zich niet vestigen omdat ze niet aangesloten kunnen worden op het netwerk. Dit terwijl ander bedrijven een overschot aan energie hebben door zonnepanelen op hun dak, waarbij de overtollige opgewerkte energie nu terug geleverd wordt op het hoofdnet, hetgeen tot congestie leidt. Het zou duurzamer zijn als deze bedrijven hun energie rechtstreeks aan omliggende bedrijven konden leveren, maar volgens de wet is dit verboden. Netwerkbeheerders hebben hier een monopolie op.
Een belangrijke vraag in het kader van netcongestie die menigeen zich stelt is: “Is het energienetwerk echt vol of is het energienetwerk alleen in theorie vol?” Netwerkbeheerders hebben voor de maximale capaciteit aan energiecontracten verkocht, terwijl veel bedrijven misschien wel de helft minder capaciteit nodig hebben dan in het contract is afgesproken. Toch kunnen deze contracten niet worden opengebroken, en de overtollige contract ruimte kan niet aan andere bedrijven – die de capaciteit wél kunnen gebruiken – worden verkocht.”
Local Energy Hubs moeten uitkomst gaan bieden. Zo kan de overtollige energie naar een externe batterij worden geleid, waar andere aangesloten bedrijven deze energie weer uit kunnen halen. Het overschot aan energie kan ook naar een laadplein – voor elektrische auto’s en trucks op het bedrijventerrein – worden geleid, of worden omgezet naar waterstof.
Dit kan weer worden gebruikt als brandstof voor waterstof aangedreven vrachtwagens. Het onderzoek laat zien dat er vele flexibele oplossingen zijn voor het lokaal verspreiden en tijdelijk opslaan van energie. Dit geeft ruimte op het elektriciteitsnetwerk, waardoor andere bedrijven kunnen uitbreiden of nieuwe bedrijven zich kunnen vestigen.
Het onderzoek was niet gemakkelijk om uit te voeren. Er is veel data beschikbaar over het energieverbruik van bedrijven, dat ontzettend bruikbaar zou zijn voor dit onderzoek. Echter mocht deze data door de strenge privacywet niet worden vrijgegeven, ondanks dat de meeste bedrijven die werden benaderd hier geen problemen in zien. Belangrijk is dat de overheid hier in de toekomst in
mee gaat, en data openbaar beschikbaar stelt, zodat dergelijke onderzoeken nóg specifieker uitgevoerd kunnen worden.
Om daadwerkelijk een LEH in Venlo te realiseren, zullen bedrijven elkaar moeten vinden en gaan samenwerken. Het is noodzaak dat er iets gebeurt. Dankzij het model dat uit dit onderzoek is voortgekomen, weten we dat de geplande verzwaring in 2025 en 2027 van hoofdnetbeheerder Tennet – in tegenstelling tot wat veel mensen denken – onvoldoende zal zijn om aan de toenemende vraag naar elektriciteit te voldoen.
Het doel is om, als de wetgeving dit toelaat, een experimenteerstatus te krijgen op een Venloos bedrijventerrein. Zo willen we onbelemmerd gaan testen met een Local Energy Hub, en in de praktijk aantonen dat deze hubs een oplossing zijn voor de congestie op het energienetwerk. Daarnaast willen we laten zien dat er een businesscase is die als voorbeeld kan dienen voor bedrijventerreinen in heel Nederland.
Het opzetten van een Energy Hub van idee tot realisatie duurt twee jaar. Veel sneller dan het verzwaren van de netwerken van Tennet en Enxis. Local Energy Hubs kunnen een snelle oplossing bieden voor een groot maatschappelijk probleem. Simultaan kunnen de netbeheerders de netten verzwaren, wat ook noodzakelijk gaat zijn voor de plannen tot 2050.
Meer weten?
Jacko D’Agnolo
j.dagnolo@next2company.com
