Kan het tonen van leiderschap in transities een verstandige commerciële strategie zijn? Bij Next2Company denken we van wel. We werken er dagelijks aan, samen met systeemspelers en uitdagers in verschillende transities. In een blogserie willen we dit gedachtegoed wat verder uitwerken. Dit is deel II: wat zijn concrete voorbeelden in de energietransitie vandaag? We zijn benieuwd welke jij het meest spannend vindt en of je zelf nog goede voorbeelden hebt. Laat het ons weten (contactgegevens onderaan).
Van definitie naar voorbeelden
In de eerste blog hebben we uitgewerkt wat transitiegroei kenmerkt. Onze werkdefinitie is: “een commerciële voorsprong opbouwen in ontluikende transitiemarkten door radicale stappen te zetten die nodig zijn om versnelling in de markt op gang te brengen”. Cruciaal is dus de combinatie van een radicale stap en een ontluikende markt. Een ontluikende markt is een marktsegment waar veel transitiepotentie ligt, maar nog weinig gebeurt. Als je bijvoorbeeld naar de energietransitie in de gebouwde omgeving kijkt, dan is duurzame nieuwbouw al een relatief goed ontwikkelde markt, maar staat de verduurzaming van de bestaande bouw -zeker op collectief niveau- in de kinderschoenen. Een stap in zo’n markt wordt radicaal door de combinatie van nieuwheid en commitment. Met nieuwheid gaat erom dat er heel veel anders is dan normaal en/of voor het eerst moet worden uitgeprobeerd of opgelost. Commitment gaat erom hoe serieus een bedrijf investeert in de stap.
Hieronder benoemen we kort vijf mooie voorbeelden van transitiegroei die wij tegenkomen. Het is zeker niet bedoeld als een complete lijst, maar helpt ongetwijfeld om concreter te maken wat we bedoelen.
1. Breman – BREINN als transitiegroei katalysator
De marktleider in installatiediensten voor woningen stelt zichzelf tot doel om in 2025 energiepositief te zijn. Een zichtbare transitiegroei stap is dat het bedrijf behoorlijk investeert in Breinn (Breman Innovatie). Dit betreft een team en fysieke locatie met als doel het starten van de dialoog over een energiepositief Nederland. Er wordt bijvoorbeeld gewerkt aan plannen rond de opschaling van de hybride warmtepomp, maar ook aan inspiratie vanuit inmiddels 27 podcasts en een talkshow. Bijzonder hieraan is onder andere dat er meer wordt gestuurd op impact dan op het eigen verdienmodel en dat ze inmiddels behoorlijke externe zichtbaarheid bereiken. Interessant is hoe deze stap gaat leiden tot transitiegroei en transformatie van de kernactiviteiten van Breman
2. Van Dorp/Orange Climate – PCM als unieke oplossingsroute
Als leidende speler in de installatiesector heeft van Dorp ook een maakbedrijf binnen de groep, Orange Climate. Vanuit dit bedrijf wordt een bijzonder product ontwikkeld: “phase change materials” (PCM) voor energieopslag in vloeren of plafonds. Te midden van de vele aandacht voor zonne-energie, isoleren, warmtepompen en batterijen is dit een unieke oplossingsrichting. Na al langere tijd investeren in de ontwikkeling heeft de oplossing inmiddels tractie in de utiliteit en ook steeds meer in de woningbouw.
3. EQUANS – publiek-privaat warmtenetmodel met toekomstpotentie
EQUANS (voorheen ENGIE) is één van de uitdagers van de vijf systeemspelers in de collectieve warmtemarkt. Voor hen is het betreden van de warmtemarkt op zich al een radicalere stap. In Zaanstad wisten zij hun eerste succes te boeken. Ze ontwikkelden daar een warmtenet met een nieuw publiek-privaat samenwerkingsmodel. Daarmee werden ze meteen het voorbeeld voor de “warmtecoalitie” die voor open warmtenetten pleitte. Alhoewel het eerst juist de andere kant op leek te gaan, koos de minister recent om juist publiek eigenaarschap als model voor de nieuwe warmtewet te kiezen. EQUANS lijkt daarmee met haar pionieren goed voorgesorteerd te zijn.
4. Econic – heat-as-a-service als toegankelijke oplossing voor all-electric woningen
Waar je bij warmtenetten standaard warmte als dienst afneemt, koop je individuele warmteoplossingen eigenlijk altijd als een installatie – zoals een warmtepomp. Dat doet scale-up Econic anders. Zij leveren een integrale oplossing voor een all electric huis as a service. Daarmee wordt de oplossing een stuk toegankelijker voor particulieren. Inmiddels hebben zij duizenden (2021: 5.000) woningen verduurzaamd en bestaat de ambitie om te groeien naar 200 woningen per dag. Met de hybride oplossing betreden ze inmiddels ook de markt voor verduurzaming van bestaande huizen, een segment dat nog in de kinderschoenen staat.
5. Ballast Nedam – bewust hogere norm als transitiegroei strategie
In 2021 lanceerde het bedrijf het Ballast Nedam Development Besluit waar het zichzelf strengere normen dan de wet voorschrijft op het gebied van energie, gezondheid, (deel)mobiliteit, natuurinclusiviteit, klimaatadaptiviteit en circulariteit. Ook was het bedrijf de eerste die uitsluitend energieneutrale woningen realiseert. Daarnaast daagde Ballast Nedam de concurrentie uit met zijn Natuurhuis, dat voor 95 procent uit bio-based materialen bestaat. Ballast Nedam Development, de ontwikkelpoot van het bouwbedrijf, heeft vorig jaar 69 procent meer CO2-uitstoot bespaard op alle verkochte woningen dan wet- en regelgeving voorschrijven.
Welk voorbeelden vind jij het meest inspirerend?
We zijn benieuwd naar welk voorbeeld jij het meest inspirerend vindt en waarom. Welke van deze vijf heeft de gewaagde en/of meest impactvolle stap gemaakt? En welke voorbeelden zie jij verder van gewaagde stappen naar transitiegroei? Laat het ons weten.
Meer weten of reageren?
Gerbert Hengelaar
g.hengelaar@next2company.com
